توازن عملی
گفتار چهارم (بخش سوم)
گناه، مانع فرهنگسازی
اگر کسی ادعا کند که با گناه میتواند فرهنگ سازی کند، دروغ گفته است. دلی که با کوچکترین نظر به گناه کشیده میشود و به سوی غیر خدا به حرکت درمیآید، آیا در این دل جایی برای خوبی ها و ارزشها باقی میماند!؟ آیا فرهنگ اصیل اسلام ناب با هر وسیله ای قابل تبلیغ است؟ هدف اسلام، رسیدن انسان به تکامل است و کمال انسان با یک فرهنگ دینیِ سالم و عاری از هر گونه گناه و آلودگی به دست میآید.
اسلام نکات تربیتی زیبایی دارد، ولی بعضی فکر میکنند که همة بدبختیها به خاطر خدمت به اسلام است، در حالی که این ناملایمات نتیجة دوری از فرهنگ اصیل اسلام و غفلت خودشان است.
تساوی حق پرستی با روشن بینی
تبیین شد که حق پرستی با هواپرستی مغایرت دارد؛ امّا حق پرستی مساوی با روشنبینی است، هر کس میخواهد روشن بین شود، خداپرست شود و هر کس که خداپرست شود، با اندیشة سالم و با تفکرات بسیار بالا گام برمی‌دارد. همان اسلامی که میگوید هواپرستی متضاد با حقپرستی است، یک نکتة دیگری را هم میگوید که هر چه به سمت حقپرستی بروید، درایت و هوش شما زیاد میشود.
شیخ الرئیس بوعلی سینا(ره) میگوید: هر وقت نماز شب من با حال بیشتری بود، آن روز فهم و درایت من بیشتر میشد.[1]
قرآن کریم در این مورد میفرماید: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقاناً»؛[2] «اى كسانى كه ايمان آوردهايد! اگر از (مخالفت فرمان) خدا بپرهيزيد، براى شما وسيلهاى جهت جدا ساختن حق از باطل قرار مىدهد (روشنبينى خاصّى كه در پرتو آن، حق را از باطل خواهيد شناخت)». «فرقان» صيغه مبالغه از ماده «فرق» است و در اينجا به معناى چيزى است كه به خوبى حق را از باطل جدا مىكند.[3]
اين جمله كوتاه و پر معنا يكى از مهمترين مسائل سرنوشت ساز انسان را بيان كرده و آن اينكه در مسير راهى كه انسان به سوى پيروزىها مىرود، هميشه پرتگاه ها و بيراهه هايى وجود دارد كه اگر آن‌ها را به خوبى نبيند و نشناسد و پرهيز نكند، چنان سقوط مىكند كه اثرى از او باقى نماند. اگر در آغوش غرائز و شهوات نرود، فرقان را دریافت میکند؛ یعنی چهره های جبروتی، درک بالا، تصمیمات عالی و مباحث لاهوتی را دریافت خواهد کرد و چیزی برایش کم نخواهد گذاشت.
[1]. ابن سینا حدود 60سال داشت، در طول عمرش یک شب را به طور کامل نخوابید (قسمتی از شب را به عبادت و تحقیقات علمی سپری می کرد) و روزها به غیر از مطالعه به کار دیگری نمیپرداخت، وی در حل معضلات علمی چنین بود که هر گاه با مشکلی مواجه میشد و از حل آن عاجز میماند به درگاه علیم مطلق پناه میبرد و از او میخواست که وی را در حل آن مشکل یاری دهد و مشکلش را بگشاید. یعنی کتاب و نوشتار را کنار میگذاشت، وضو میگرفت و به مسجد جامع میرفت و در آنجا نماز میخواند و پس از نماز دست گدایی به جانب خدای عزوجل بالا میکرد و از او میخواست که حل آن مشکل علمی برایش آسان گردد و گره از کارش گشوده شود.
[2] . سوره انفال، آیه 29.
[3] . نفسیر نمونه، ج7، ص140.
