پرسش:
چرا پیامبر(ص) ازدواج را سنت خود می داند مگر در سایر ادیان ازدواج مرسوم نبوده؟
پاسخ:
این جمله که ازدواج سنت پیامبر است، برگرفته از روایات پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ می باشد. آن حضرت به جهت مبارزه با رهبانیت و اندیشه های رهبانی که ممکن بود در شیوه زندگی مسلمانان تاثیر داشته باشد و برخی از مسلمانان به این سبک زندگی گرایش پیدا کنند، این قانون را اعلام کرد و ازدواج را جزء سنن خود معرفی نمود تا مسلمانان به انحرافات کشیده نشوند.
آن حضرت فرموده است: «النِّکاحُ سُنَّتِی فَمَنْ رَغِبَ عَنْ سُنَّتِی فَلَیْسَ مِنِّی».(1) ازدواج سنت من است و هر کس از سنت من رویگردان شود، مسلمان نیست.
در روایتی دیگر پیامبر اکرم(ص) فرمود:« تَنَاکحُوا تَنَاسَلُوا تَکثُرُوا فَإِنِّی أُبَاهِی بِکمُ الْأُمَمَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ لَوْ بِالسِّقْطِ».(2) ازدواج کنید و باعث ازدیاد و تداوم نسل شوید، من به تعداد شما در روز قیامت بر سایر امم افتخار می کنم.
هم چنین پیامبر اعظم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ می فرماید: «ما بنی فی الاسلام بناء احبّ الی اللَّه عزّ و جلّ و اعزّ من التّزویج» در اسلام هیچ بنایی در نزد خداوند محبوب تر از ازدواج نیست. در روایتی دیگر از آن حضرت آمده است: «من احبّ فطرتی فلیتسنّ بسنّتی و من سنّتی النّکاح. کسی که به فطرت من علاقه دارد، البته باید از سنت من پیروی کند و در راه من قدم بردارد و یکی از سنن من ازدواج است».(3)
امام علی ـ علیه السلام ـ اشاره دارد: «لم یکن احد من اصحاب الرّسول ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ یتزوّج الّا قال رسول الله ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ کمل دینه».هیچ کس از صحابه ازدواج نمی کرد مگر این که رسول خدا(ص) در مورد او می فرمود: دینش کامل شد.
امام صادق(ع) نیز از رسول خدا(ص) نقل کرده است: «من تزوّج احرز نصف دینه».(4) هر کس ازدواج کند، نصف دینش را به دست آورده است.
رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ فرموده است: «ای گروه جوانان هر یک از شما که قدرت ازدواج دارد، حتما اقدام نماید، چه این خود بهترین وسیله است که چشم را از نگاه های آلوده و خیانت آمیز و عورت را از بی عفتی و گناه محافظت می نماید».(5)
به این نکته باید توجه داشت که اگر نکاح،به عنوان سیره و سنت پیامبر اسلام معرفی شده، این به معنای، نفی وجود ازدواج در میان ادیان سابق نمی کند و این جمله به معنای این نیست که مؤسس ازدواج پیامبر است. بلکه مراد پیامبر از این جمله تأکید بر مهم بودن ازدواج در اسلام و تأکید بر ازدواج و زناشویی و تکثیر نسل مسلمین است. و از سویی نفی رهبانیت و گرایشات صوفیانه است که در میان مسیحیان و... به غلط رایج شده بود.
پاورقی:
1. الحدیت ـ روایات تربیتی، ج1، ص176. انتخاب همسر، ص176. الحکم الزاهرة، ترجمه انصاری، ص429.
2. همان.
3. الحدیت ـ روایات تربیتی، ج1، ص174.
4. همان، ج1، ص175.
5. همان، ج2، ص155.