با توجه به فرارسیدن ماه مبارک رمضان و شب های قدر، به صورت روزانه، مجموعه ای از تولیدات متنی، با موضوع توبه، با عنوان «بازگشت به او»، جهت استفاده مخاطبین گرامی، ارائه می گردد.
توفیق توبه واقعی را از خداوند غفار خواهانیم.
در این قسمت، مطالب 61 تا 80 ارائه می گردد.
این متون در سایت روشنگر، سایت بلاغ و شبکه های اجتماعی، انتشار گردید.
بسمه تعالی
بازگشت به او 61
آغوش پدر
اگر فرزندی کار اشتباهی کرده باشد و پدر او را بخواهد تنبیه کند، راه چاره برای فرزند چیست؟ بلی، فرزند از دست پدر فرار می کند و برهه ای از زمان، از چشمان او، مخفی می گردد.
اما اگر راه فراری برای فرزند باقی نباشد، و تمامی درها به روی او بسته باشد و هر کجا که برود تحت قدرت و تسلط پدر او باشد، دیگر، ایده ی فرار نمی تواند چاره ساز باشد. پس باید چه کرد؟
بهترین نقشه در این هنگام، پناه به آغوش خود پدر است.
حال اگر بنده ای، معصیت الهی کرده باشد، کجا فرار کند که حکومت او نباشد که «لا یمکن الفرار من حکومتک»؟
آری، بهترین راه، بازگشت به او و قرار گرفتن در آغوش محبت الهی است. «و انا عائذ بفضلک، هارب منک الیک»
بازگشت به او 62
من چه بودم؟
نگاه به آن چه بودیم، و آن چه با فضل و کرم الهی شدیم، این معرفت را به ما می رساند که اگر بزرگی، فضیلت، رشد و کمال را خواستاریم، بازگشت به او، تنها راه و مسیر است.
اما چه بودیم، و خدا چه موهبتی به ما عطا نمود؟
کوچک بودیم، و پروردگار ما را پروراند.
نادان بودیم، و خدای علیم ما را آگاه کرد.
گمراه بودیم، و خدای مهتدی ما را راهنمایی نمود.
پست بودیم، و خدای علی ما را بلند مرتبه نمود.
گرسنه و تشنه بودیم، و خدای رازق ما را سیر و سیرآب نمود.
برهنه بودیم، و خدای مهربان، ما را پوشاند.
ندار بودیم و خدای بی نیاز، ما را دارا نمود.
ناتوان بودیم و خدای قوی ما را توانمند ساخت.
خوار بودیم و خدای عزیز ما را گرامی گردانید.
مریض بودیم و خدای شافی ما را شفا بخشید.
گناهکار بودیم و خدای ساتر، گناهان ما را پوشانید.
کم و بی یار بودیم که خدای قادر ما را یاری نمود.
رانده شده بودیم که خدای مهربان ما را پذیرفت.
و ...
این همه نعمتی که همراهی خدا، برای ما داشته است.
سوال اصلی این است: آیا سزاوار است که درب خانه ی غیر او را بزنیم؟ آیا راهی غیر از بازگشت به او، صحیح است؟
بازگشت به او 63
کدام گزینه
گزینه اول: انکار خداوندیت خدا
گزینه دوم: سبک شمردن دستورات الهی
گزینه سوم: سینه سپر کردن در مقابل عقوبت الهی
گزینه چهارم: بی اهمیت شمردن وعده های عذاب خداوند
گزینه پنجم: غلبه هوای نفس و گول خوردن به همراه پرده پوشی ارحم الراحمین
تا به حال از خود پرسیده ایم که چرا مرتکب گناه و معصیت الهی می شویم؟ آیا بنده ی مومن، از خداوند و عذاب او نمی ترسد و آن ها را قبول ندارد یا این که اعتماد به پرده پوشی او، بنده را در انجام گناه، جریء می کند؟
بازگشت به او 64
چرا نباشم؟
می گویند ناامیدی، بدترین گناه است؟ اما چرا ناامید نباشم؟
من که عصیان پروردگار عالمیان را کرده ام، من که در راه گناه، تلاش و هزینه کرده ام، من که با روزی او، در راه غیر او گام برداشته ام، پس چرا ناامید نباشم؟
بنده ای که صد بار به او بازگشت، اما باز هم توبه خود را شکست، و عصیان الهی نمود و با فرامین او مخالفت کرد، به چه امیدی باید توبه نماید؟
آری، درست است که با اولین عصیان الهی، بنده مستحق عقاب می گردد، و درست است که زندگی او سراسر مخالفت و گناه بوده است، اما او گناهان بنده هر چه باشد، به مقدار عفو و بخشش الهی نخواهد بود.
باید این سوال را بپرسیم که گناه محدود بنده بزرگ تر و بیشتر است یا عفو و بخشش نامحدود الهی؟
جواب این سوال، علت بازگشت به او، و امید به رحمت اوست که امید به کرامت و رحمت او نبود، ناامیدی بر حق بود.
«لولا ما ارجو من کرمک و سعه رحمتک و نهیک ایای عن القنوط لقنطت عند ما اتذکرها»
بازگشت به او 65
دار و ندار
حال که به او بازگشتیم، چه چیزی را در بارگاه الهی تقدیم نماییم؟ اصلا چه چیزی در خور ارائه داریم که بخواهیم از آن، اسمی به زبان بیاوریم؟ اعمالمان که یا معصیت او بوده است یا اگر هم فعل نیکی بوده با توفیق و قدرت او بوده و چیزی جزء تکلیف نمی باشد.
پس در بارگاه الهی سخن از چه به زبان بیاوریم و چه چیزی را واسطه قرار دهیم؟ آری، امام سجاد علیه السلام، با زبان مناجات، راه و وسیله را به ما نشان داده اند که در پیشگاه الهی، چه ارزش هایی را واسطه قرار دهیم.
اسلام
قرآن
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله
بازگشت به او 66
زبان و خون
در روایات، ایمان دارای سه مرحله شمرده شده است:
مرحله اول: ایمان زبانی
مرحله دوم: ایمان قلبی
مرحله سوم: ایمان عملی (ایمان همراه عمل)
در زمان صدر اسلام، عده ای هر چند ایمان و اعتقاد واقعی به دین اسلام نداشتند، اما برای این که جانشان در امان باشد و خونشان ریخته نشود، ایمان آوردند، البته ایمانی زبانی، نه ایمانی قلبی. با همین ایمانشان به آن چه می خواستند که همان محقون الدم بودن، رسیدند.
حال اگر بندگان مومنانی که هر چند عصیان گر باشند و در مرحله سوم، یعنی در ایمان عملی دچار تزلزل باشند، اما نه تنها با زبان، بلکه با جان و قلب هم مومن باشند، اگر چنین بندگانی هم فقط محقون الدم باشند، و در قیامت مشمول عفو الهی واقع نشوند، این یکسانی بین این دو دسته، از خداوند کریم، بعید به نظر می رسد.
به همین جهت است که از خداوند خواستاریم، حال که بنده ی عاصی، به درگاه او بازگشته، او نیز، آرزوی بنده مومن را محقق سازد و وهابیت خود، از کرده های او بگذرد.
بازگشت به او 67
سفر به آینده
سوال صحیح کدام است؟ چرا بگریم یا چرا نگریم؟ شاید سفر به آینده، بتواند سوال صحیح را مشخص نماید.
بیایید با هم صحنه هایی از آینده را بینیم.
صحنه اول: مرگ و خروج نفسی که در همین نزدیکی است.
صحنه دوم: تشییع جنازه با همین اعمال
صحنه سوم: قبری که با اعمال نیک، آماده خوابگاه ابدی شدن نیست. قبری که تاریک و تنگ است.
صحنه چهارم: پرسش های نکیر و منکر
صحنه پنجم: بیرون آمدن از قبر به صورت عریان و خوار
صحنه ششم: سنگینی اعمال، توان را گرفته
صحنه هفتم: هر کسی به دنبال کار خود مشغول است.
صحنه هشتم: گروهی سفید روی و خندان
صحنه نهم: گروهی غبارآلود و خوار
و آیا غیر از او و بازگشت به او، پناهگاه و راه چاره ای هست؟
حال به نظر شما، سوال صحیح کدام است؟ چرا بگریم یا چرا نگریم؟
بازگشت به او 68
رحم کن
کاستی های ما آنقدر زیاد است که زبان از گفتن آن الکن می باشد. اما اگر در هر زمان، رفع یک نیاز را بخواهیم از بی نیاز، طلب کنیم، کدام کاستی مهم تر است؟
جواب این سوال را چه کسی بهتر از انسان شناس و جهان شناس می تواند بدهد؟ حضرات معصومین پاسخ این پرسش را چه داده اند؟
اما در دار دنیا، غم؛ در هنگام مرگ، حسرت؛ در زمان قرار دادن در قبر، تنهایی؛ در لحد، وحشت؛ و هنگامه حساب، خواری، مهم ترین کاستی های بنده می باشد، و غیر از رحم الهی، چاره ای برای آن نیست.
بازگشت به او 69
یا رفیق من لا رفیق له
ما که این همه رفیق و حبیب و دوست داریم، چه غمی از تنهایی داریم؟ اصلا چه نیازی به بازگشت به اوست وقتی که دوستان جمعند؟
باید بگویم که این صحنه رو به یاد آوریم:
لحظات مرگ است، و توان حرکت نیست، و این دوستان هستند که مرا حرکت می دهد. اما نوبت مرگ فرا رسیده و بهترین همراهان، مرا بر روی سنگ های غسالخانه، می چرخانند. سپس بدن را در تابوت گذاشته و نزدیکانم مرا تشییع می کنند و تنها درون قبر گذاشته می شوم.
در این هنگام، دیگر خبری از دوستان و رفیقان نیست، و فقط رفیق من لا رفیق له، آن جاست.
آیا وقت آن نشده است که قبل از تنهایی قبر، به او بازگردیم و با او رفیق شویم.
بازگشت به او 70
انتخاب با توست
خدا پیامبرش را بیشتر دوست دارد یا دشمنانش را؟ خوشحالی پیامبر صلی الله علیه و آله برای خداوند حائز اهمیت است یا سرور دشمنانش؟
شاید سوال عجیبی به نظر برسد، اما ورود بندگان گنهکار امت پیامبر به بهشت، خوشحالی چه کسی را به دنبال دارد؟ عذاب پیروان پیامبر اسلام سبب شادی پیامبر می شود یا دشمنان؟
چه زیباست که این دعا را در اوقات مختلف زیر لب زمزمه کنیم:
«الهی ان ادخلتنی النار ففی ذلک سرور عدوک، و ان ادخلتنی الجنه ففی ذلک سرور نبیک، و انا و الله اعلم ان سرور نبیک احب الیک من سرور عدوک»
بازگشت به او 71
خودت گفتی
بنده ای که به او بازگشته است و طالب بخشش الهی است، با چه بیانی از او طلب مغفرت کند؟ چه بیانی بهتر از استدلالی، و چه دلیلی بهتر از قرآن؟
دلیل اول: خداوند در قرآن فرموده است که از ظلم کننده، بگذرید.
استدلال: بنده گنهکار، هر چند به خودش ستم کرده است، اما خداوند جهت بخشش، از بندگان سزاوارتر است.
دلیل دوم: خداوند در قرآن امر کرده است که سائل را رد نکنیم.
استدلال: ما سائل درگاه خداوندیم، پس سزاوار نیست که دست خالی از آستان برگردیم.
دلیل سوم: احسان به عبد، در کتاب الهی سفارش شده است.
استدلال: ما بندگان خداییم.
و چه زیبا زبان دعا را حضرات معصومین علیهم السلام به ما آموخته اند.
بازگشت به او 72
مامور حاکم بزرگ
اگر عملی از بنده صادر گردد که مورد رضایت الهی نباشد، و این بنده، آن عمل را تکرار کند، مامور حاکم بزرگ یا همان فرستاده الهی، وارد عرصه می گردد.
خداوند مهربان در مرتبه ی ابتدایی، اشتباه بنده را می پوشاند، تا مبادا آبروی او در بین مردم ریخته شود. اگر بنده گنهکار، باز هم خطا کرد و گناه گذشته را دوباره تکرار کرد، خداوند ارحم الراحمین، باز هم او را مشمول عفو خود کرده، و اشتباه او را می پوشاند.
اما اگر این بنده، گذشته خود را باز تکرار نمود و از سیره زشت خود، دست برنداشت، خداوند متعال، ماموری را به زمین می فرستد تا فعل خطا و زشت او را در بین مردم، نشر دهد.
بازگشت به او 73
اما و اگر
امیرالمومنین علی علیه السلام، به بالای منبر رفتند. بعد از نام خدا و ستایش او، فرمودند که گناهان بر سه دسته هستند: گناهانی که بخشیده می شوند، و اشتباهاتی که آمرزیده نمی شوند، و خطاهایی که در مورد بخشش آن، اما و اگر وجود دارد.
اما دسته اول: گناهانی است که خداوند متعال در دنیا، بنده را عذاب کرده است و خداوند برای یک گناه، دو بار بنده اش را عذاب نمی کند.
دسته دوم: اشتباهاتی که ظلم بنده به دیگری باشد که خداوند تقاص آن را می گیرد. حتی اگر در حد شاخ زدن یک جاندار به دیگری باشد.
و دسته سوم: گناهانی است که خداوند آن را می پوشاند تا بنده اش توبه کند و از کرده ی خود خجل زده باشد و به او امید داشته باشد، حال که این بنده به بارگاه الهی بازگشته است، شاید آمرزیده شود و شاید هم عذاب گردد که این خوف و رجای بنده است.
بازگشت به او 74
همه با هم
آیا فقط گنهکاران باید توبه کنند؟ یا توبه اختصاص به فرد یا گروه خاصی ندارد؟
آری، توبه برای همه افراد و در همه زمان ها می باشد. اگر این چنین است، توبه غیر گنهکاران، برای چه می باشد؟
توبه انبیاء: برای از بین بردن اضطراب درون می باشد.
توبه اصفیاء: بخاطر شادی ها که عارض شده بود. توبه اولیاء:
توبه اولیاء: به جهت لحظاتی که امور متفرقه ذهنشان را درگیر کرده بود.
توبه خاص: به سبب اشتغال به غیر خدا بوده است.
توبه عام: به دلیل گناهانی است که انجام داده است.
بازگشت به او 75
چه کنیم؟
اگر بنده ی گنهکاری، قصد بازگشت به درگاه او را داشت، و خطای خود را متوجه شد، چه باید بکند؟
اعتراف همیشگی به آن چه کرده
پشیمانی واقعی از گذشته
ترس نسبت به آینده
کوچک نشمردن گناه
گریه ی فراوان
تاسف بخاطر طاعاتی که از دست رفته
ترک شهوات
کمک خواهی از خدا برای پایداری در توبه و عدم بازگشت به گناه
خود را در تلاش و عبادت، به سختی بیندازد
واجبات ترک شده را قضا نماید
حقوق مردم را پس بدهد.
رفقا و همنشینان بد خود را ترک کند.
شب زنده داری
روزه داری
اندیشه در مورد پایان کار خودش
کمک از خداوند جهت پایداری در سختی ها
پایداری هنگام آزمایش ها و بلاها
اگر بنده ای این چنین کند، در مقام توابین باقی می ماند که «ان الله یحب التوابین»، وگرنه به «فلیعلمن الذین صدقوا و لیعلمن الکاذبین»
بازگشت به او 76
نخند تا نگریی
چه گروهی روز قیامت، گریان می باشند؟ چه کنیم که در یوم تبلی السرائر، گریان نشویم؟
اگر مومن گنهکاری، دوست ندارد در روز قیامت، گریان وارد صحرای محشر شود، پس اگر گناهی رو هم مرتکب می شود، خندان نباشد. زیرا پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرمودند: کسی که گناهی انجام دهد و خندان باشد، روز قیامت، گریان وارد خواهد شد.
«من اذنب ذنبا و هو ضاحک، دخل النار و هو باک»
بازگشت به او 77
کلید
برای هر درب و قفلی، کلیدی است که با آن، به مقصود خود می رسد. برخی از تفضلات الهی، کلید آن، در گروی افعال بنده ی مومن می باشد.
فزونی نعمت، اجابت خواسته و بخشش الهی، در گروی کدام فعل انسانی می باشد؟
اگر بنده ای، به دنبال فزونی نعمت است، کلید آن شکر و سپاس گویی است.
اگر شخصی، اجابت الهی را خواستار است، دعا راهکار اوست.
و اگر گنهکاری، به دنبال عفو و گذشت الهی است،، کلید آن، بازگشت به او می باشد.
بازگشت به او 78
آیا من منافقم؟
تا به حال با خود فکر کرده اید، این که در مجلس ذکر و توسل و توبه، خدایی هستید، اما در کوچه و بازار و منزل، بوی دنیا می گیرید، این نشانه نفاق و دورویی نیست؟
این سوال را اصحاب پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و یاران امام باقر علیه السلام از ایشان پرسیده اند:
حضرت در جواب فرمودند: خیر، این نشانه نفاق نیست. اگر بنده ای در همه حالات، الهی باشد، ملائکه با او مصافحه می کنند و اهل کرامت می شود، اما این تفاوت ها و بوی دنیا گرفتن، به خاطر شیطان و وسوسه های اوست.
حضرت در ادامه می فرمایند: خداوند آن سان توبه بنده خود را دوست دارد که اگر شما هم گناه و توبه نمی کردید، بندگانی را خلق می کرد که گناه کنند و توبه نمایند و آن ها را ببخشد که «ان الله یحب التوابین».
بازگشت به او 79
دشمن و دوری
کسی که توبه کرده و به خانه امن الهی بازگشته است، اگر دوست دارد که این حضورش استدامه داشته باشد، باید از شیطان دوری بجوید. اما دوری از این دشمن چگونه؟
روزه، صورت شیطان را سیاه می کند، و صدقه کمر او را می شکند. دوستی در راه خدا هم پشت او را قطع می کند، و رگ او را هم، استغفار، قطع می کند.
پس اگر می خواهیم توبه ای موفق داشته باشیم، و این بازگشت به او، بدون برگشت به گناه باشد، روزه، صدقه، دوستی در راه خدا و استغفار را نباید فراموش کنیم.
بازگشت به او 80
مشق شب
یاد دوران مدرسه بخیر، که معلم، مشق شب به دانش آموزان می داد.
آیا خداوند عالم، برای بندگانی که به درگاه او بازگشته اند، مشق شبی را مشخص نموده است؟
آری، هر کس که می خواهد صبحگاه، بدون گناه از بستر خویش برخیزد و هنگام خواب شبانگاهی، تمامی گناهانش بریزد، هنگام خواب، صد مرتبه، استغفار را بر زبان جاری نماید.
حال اگر صبحگاه، از خواب برخواست که زندگی را با پرونده ای خالی از گناه، ادامه می دهد، و اگر این خواب، به خواب ابدی متصل شد، پرودگار خود را با پاکی از هر گونه خطایی، ملاقات خواهد نمود.
============================================================
برای مشاهده ی ادامه مطالب مرتبط
بازگشت به او(از شماره 41 تا 60)
بازگشت به او(از شماره 81 تا 100)