نفاق در نهاد انسان های منافق چنان ریشه دوانیده، که بسیار از افراد دعوت زبانی به کارهای نیک و پسندیده می کنند، اما خود در مقام عمل هیچ گونه فعالیتی مبنی بر جامه عمل پوشانیدن بر گفته هاشان ندارند.
منشا این بیماری موجب بروز دورویی در وجود چنین عناصر ناآگاهی شده است به نوعی که در برابر نهی از منكر و فساد که خود داعیه دار آنند ، ادعای اصلاح می كنند.
قرآن کریم در ترسیم جایگاه منافقان، اشاره به عدم آگاهی آنان نسبت به خویشتن دارد، چنانکه آیه شریفه ١٢ سوره مبارکه بقره به این مطلب اشاره دارد که می فرماید:(( أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلَكِنْ لَا یَشْعُرُونَ))
آگاه باشید! اینها (منافقان) همان مفسدانند؛ ولی نمیفهمند.«البقرة/12»