اولین شبهه افرادی که معتقد به جبر هستند اینه که اراده انسان در اثر تحریک امیال درونی اتفاق می افته. در حالی که نه وجود این امیال دست انسان هست و نه تحریک شدنشون در اختیار انسانه. در نتیجه ما هیچ اختیاری نداریم.
در جواب باید بگیم که این حرف چندان غلط نیست. چون نه وجود امیال به دست ماست و نه تحریک شدن یا نشدنش. اما همه اینها فقط زمینه رو برای اختیار انسان آماده می کنه و هرگز تصمیم اجباری رو به انسان تحمیل نمی کنه.
شاهد این قضیه اینه که در بسیاری از مواقع حالت شک و دودلی برای انسان به وجود میاد و تصمیم گیری و انتخاب سخت میشه.[1] یا به عنوان مثال می تونیم اشاره کنیم به روزه داری که در تابستون گرم روزه گرفته و نزدیک غروب تشنگی زیادی بهش رو آورده. اما با اینکه آب خنک توی یخچال هست و تمام امیالش می خوان که اون آب رو بخوره، اما اون با اختیار خودش آب رو نمی خوره.
[1] برای مطالعه بیشتر رجوع کنید به کتاب آموزش عقاید آیت الله مصباح صفحه 147