در فقه شیعه دیه مرد نصف دیه زن است! این مسئله از گذشته دور اشکال «ظلم جنسیتی» را به ذهن منتقل میسازد. آیا اسلام ارزش زن را نصف مرد میداند؟ آیا در نگرش اسلام هر مرد بهاندازه دو زن ارزش دارد؟
برای پاسخ به این اشکال باید سؤالی را مقدمتا مطرح نمود. آیا «تعیین مقدار دیه» به معنای «تعیین مقدار ارزش انسان» است؟ بهعبارتدیگر آیا میان «اندازه دیه» و «ارزش انسان» ملازمه وجود دارد؟ پاسخ منفی است! قطعاً دیه ارزش انسان را مشخص نمیکند زیرا قرآن بهصراحت ملاک ارزشمندی افراد را «تقوا» میداند چه زن باشند و چه مرد![1] دیه «جبران خسارت مالی» واردشده بر خانواده متوفی است و نه تعیین ارزش میت! ازآنجهت که اکثر مردان عامل اقتصادی هستند و با نبود آنها ضربه اقتصادی محکمتری نسبت به فقدان زن به خانواده وارد میشود درنتیجه دیه مرد بیش از دیه زن تعیینشده است بنابراین دیه چیزی جز «جبران ضربه اقتصادی به خانواده میت» نیست و نباید آن را «ارزش و قیمت میت» محسوب نمود.[2]
[1] سوره حجرات، آیه 13.
[2] برای مطالعه بیشتر ر.ک: کتاب «نظام حقوق زن در اسلام» نوشته استاد شهید مطهری.