یک چهارشنبه و ده داستان؛ قسمت سوم
و زد زیر خنده...
خوب بلَد است موضوع را عوض کند!
البته من هم کار خودم را بلدم!
به روی خودم نیاوردم و ادامه دادم: «و احتمالاً برای کمک به گرم شدن خورشید و تموم شدن زمستون هم که دست به دامن آتیش و فشفشه و نارنجک نمیشید؟!»
اشاره‌ای به دهانش کرد که یعنی: «دهنم پُره!»
و اشاره‌ای به ساعت، که یعنی: «خودِت گفتی ربع ساعت سکوت کنم!»
و شانه‌اش را انداخت بالا.
گفتم: «می‌بینم که یهو حرف‌گوش‌کن شدی!
راستی شما برای دور کردنِ نحسیِ چهارشنبه، آتیش روشن می‌کنید و جشن می‌گیرید؟!»
معجون شایان پرید توی گلویش و به سرفه افتاد. کمی برایش آب ریختم. یک قُلُپ از آب خورد و گفت: «چرا الکی حرف تو دهن آدم می‌ذاری؟!
کی گفته چهارشنبه نحسه؟!
بعدشم، کی گفته آتیش روشن کردن، نحسی رو از بین می‌بره؟!»
گفتم: «ربع ساعتِتون تموم شد؟!...
حالا داغ نکن! شایدم شما از اونایی هستید که برای لج کردن با کسایی که چهارشنبه رو نحس می‌دونن، این شب رو جشن می‌گیرید!»
شایان اخمش را توی هم کرد و گفت: «دیگه رسماً داری پرت و پلا میگی!»
بعد، دستش را گذاشت روی پیشانی‌ام و گفت: «جیزززززززززز!»
و دستش را تکان داد و گفت: «بععععله... تب داری!»
گفتم: «داری ربع ساعتی مَنو مصرف می‌کنی!
صبر کن تا بگم ماجرا چیه!
نگاهی به مقاله‌ای که توی گوشی‌ام باز بود، انداختم و ادامه دادم: «عرب‌های زمان جاهلیت، چهارشنبه رو نحس می‌دونستن (۴). همون طور که گفتی بعضیا میگن این رسم چهارشنبه سوری رو عرب‌ها آوردن. بعضی از موبدان مشهور زرتشتی هم همین نظر رو دارن (۵).
البته ایرانی‌های باستان هم روشن کردن آتیش و جشن گرفتن رو راه مقابله با نحسی می‌دونستن. مثلاً برای مقابله با نحسیِ شب یلدا آتیش روشن می‌کردن و جشن یا همون مراسم نیایش رو برگزار می‌کردن (۷)(۶).
بعضیا هم گفتن شاید ایرانی‌ها برای لج‌بازی با عرب‌ها چهارشنبه آخر سال رو جشن گرفتن (۸). این جوری، فلسفه چهارشنبه سوری میشه یک لج‌بازی قومیتی!»
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
منابع:
۴- المحاسن و الاضداد، جاحظ، ص ۳۱۷
۵- دانشنامه مزدیسنا، جهانگیر اوشیدری، ص ۳۳۳؛ BBC فارسی، چهارشنبه سوری، جشنی در استقبال از نوروز، به نقل از موبد کوروش نیکنام، ۲۵ اسفند ۱۳۸۷
۶- ر ک: داستان «یلدای ما، یلدای اونا!» در همین کانال
https://eitaa.com/Negahynov/3683
۷- «جشن، واژه‌ای دینی و در اصل، عبادت بوده است.» (آیین زرتشتی و باستان‌گرایی، سید سعیدرضا منتظری، ص ۳۵۳)
۸- جستاری بر آخرین سه شنبه شب سال - جشن چهارشنبه سوری، علی نیکویی، مجله گزارش، سال هجدهم، شماره ۲۰۶ (به نقل از جشن های ایران باستان، حسین محمدی، ص ۱۶)
ادامه دارد...
لینک مطالب مرتبط:
یک چهارشنبه و ده داستان؛ قسمت سوم
یک چهارشنبه و ده داستان؛ قسمت چهارم
یک چهارشنبه و ده داستان؛ قسمت پنجم
یک چهارشنبه و ده داستان؛ قسمت هفتم
یک چهارشنبه و ده داستان؛ قسمت دهم
