الف. مقدمه
اشک همان‌طور که نشانه صادق جوشش عواطف و احساسات است؛ علامت خضوع و خشوع در مقابل حقایق نیز هست. بسیاری از قلب‌های آماده و رهای از بند شقاوت،[1] در هنگام مواجهه به حقایق ایمانی، براثر صفای درونی و روشنی ضمیر، به وجد می‌آیند و سیلاب اشک خویش را رها می‌کنند.
ب. اشک حقیقت‌طلبی در قرآن
در صدر اسلام گروهی از مسیحیانی که قلبی آماده داشتند، با شنیدن طنین آیات قرآنی و براثر شناخت حقایق ایمانی، اشک می‌ریختند.[2] قرآن کریم صاحبان اشک «حقیقت‌طلبانه» را «نعمت داده‌شده» می‌داند؛[3] به‌راستی، خشوع و خضوع در مقابل حق ـ که نقطه شروع سعادت هر انسانی است ـ نعمتی بزرگ است؛ به همین جهت، این جماعت حقیقت‌طلب، به جاودانگی در بهشت وعده داده شده و از نیکوکاران شمرده می‌شوند.[4]
حماسه سرخ سید و سالار شهیدان (علیه‌السلام) غرقه در حقیقت و زیبایی[5] است. هر گوشه از این صحنه عظیم را که نظاره‌گر شویم آن را دریایی مواج از حقایق ایمانی خواهیم دید. صدق و صفا، صبر و وفا، عفت و حیا، شجاعت و صلابت، کرامت و فتوت، استقامت و عزت، عزم و ایثار و ده‌ها و صدها حقیقت ایمانی دیگر، حضوری پررنگ در صحنه صحنه این حماسه شورانگیز دارند.[6] آیا اگر چشمی در مواجهه با این دامنه گسترده از حقایق ایمانی بر خود بلرزد و قطرات اشکی را نثار کند شایسته تحسین و تکریم نیست؟ آیا چنین قلب آماده‌ای در زمره «نعمت داده شدگان» قرار ندارد؟ آری بدون شک، بر پایه آنچه از منطق قرآن کریم به دست می‌آید، اشک‌های حقیقت طلبانه در عزای حسینی (علیه‌السلام)، شایسته تحسین و تکریم هستند.
ج. نتیجه
قرآن کریم افرادی را که در مواجهه با حق و حقیقت خاضعانه اشک می‌ریزند تمجید می‌کند. می‌توان این اشک را «اشک حقیقت‌طلبی» نامید؛ اشکی که بسیاری از عزاداران حسینی (علیه‌السلام)، هنگام مواجهه با حقایق ایمانی زائدالوصف کربلا، نثار می‌کنند. چنین اشکی بدون شک نشانه روشنی بر صفای باطن و روشنی ضمیر است. بنابراین یکی دیگر از ریشه‌های قرآنی اشک بر سید و سالار شهیدان (علیه‌السلام) «اشک حقیقت‌طلبی» است.
کربلا دریای نور است و منم ماهی آن
دل به دریا می‌زنم تا بلکه نورانی شوم
می‌روم پرشور در دریای ژرف روضه‌ها
مست این شور و شعورم تا که انسانی شوم
[1] خشکی چشم در روایات اسلامی علامت شقاوت دانسته شده است. (الکافی، 2، 290)
[2] مائده: 83.
[3] مریم: 58.
[4] مائده: 85.
[5] چنانچه حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) تمام واقعه کربلا را زیبا و جمیل توصیف نمود. (بحارالانوار، ج 45، ص 116)
[6] برای مطالعه در خصوص حقایق ایمانی و زیبایی‌های حماسه حسینی به دو کتاب «زیبایی‌های کربلا» و «آلبوم عاشورا» مراجعه شود.
