بعضى مفسران گفته‌اند: معناى آیه (لا اقسم بهذا البلد و انت حل بهذا البلد) این است که من دیگر به این شهر سوگند نمى‌خورم که تو در آن حلال و بى‌حرمت شدى. همچنین از امام صادق (ع) روایت شده که فرمود: «قریش احترام مکه را رعایت مى‌کردند، ولى حرمت محمد (ص) را خیر. به همین خاطر خداوند فرمود: (لا اقسم بهذا البلد و انت حل بهذا البلد). منظور خدا این است که مردم این شهر تو را در این شهر بى‌حرمت و رسالتت را تکذیب کردند و به تو دشنام دادند. با اینکه اگر کسى پدرشان را مى‌کشت آن قاتل را تعقیب و دستگیر نمى‌کردند و اگر قاتلان شاخه‌اى از درخت حرم را به گردن مى‌انداختند از خطر انتقام در امان بودند [نیازی نبود در زندان منتظر عفو فراگیر باشند] ولی حرمت رسول خدا را (که حرمت مکه به برکت وجود او بود) شکستند؛ آن هم به گونه‌ای که به هیچ کس آنطور بى‌‌احترامی نکردند. به همین خاطر خداوند بر آنان خرده گرفت.»
امام رضا علیه‌السلام وقتى غذا نوش جان می‌کرد ظرفى در کنار سفره‌اش مى‌گذاشت. اول بهترین غذاها را برمی‌داشت و در آن ظرف قرار می‌داد و سپس می‌فرمود: «این را به فقیران بدهید.» [در یک مرکز فرهنگی که برخی مدیرانش خود را با افتخار هم‌مرام و همشهری امام رضا می‌دانستند کار می‌کردم. موقع صبحانه، ما کارکنان عادی یک سفره داشتیم و آنان سفره‌ای دیگر. گاهی، اول آنها غذا می‌خوردند و بعد نوبت به ما می‌رسید تا اگر چیزی ماند بی‌صبحانه نمانیم. یاد فیلم پلتفرم افتادم!] بعد این آیه را مى‌خواند: (فلا اقتحم العقبه). سپس مى‌فرمود: «خدا می‌دانست که همه مردم نمی‌توانند بنده آزاد کنند. به همین خاطر راه دیگرى به سوى بهشت برایشان باز کرد و آن غذا دادن به فقیر است.» [البته منظور حضرت این نبود که موقع غذا دادن، دوازده تیم فیلم‌برداری با خود ببرید]
بر اساس نقل مجمع البیان، مردى عرب نزد رسول خدا آمد و گفت: «یا رسول اللّه به من علمی بیاموز که داخل بهشتم کند.» فرمود: «اگر من کمتر سخن گفتم و منبر را زود به پایان بردم، به جایش تو مسئله خود را پرسیدى. یا بنده‌اى را آزاد کن و یا رقبه‌اى را فک کن.» مرد عرب گفت: «مگر این دو یکى نیستند؟» فرمود: «نه، عتق رقبه این است که انسان همه بهاى آن را خودش به تنهایى بپردازد و فک رقبه این است که دیگرى را در پرداختن بهایش کمک کند و سوم آشتى کردن با خویشاوندانی است که به تو ستم کرده‌اند [قابل توجه مادرشوهرها، خواهرشوهرها، عروس‌ها و جاریان گرامی. اگر از رنگ دامنت تعریف نکرد به خون پدرت تشنه نیست. قهر نکن] و اگر این هم نشد گرسنه‌اى را سیر و تشنه‌اى را سیراب کنى، امر به معروف و نهى از منکر کنى. [خدا وکیلی سریع نروید سراغ حجاب. هزار و یک کار مهم‌تر از آن هست.] اگر این را هم نتوانستى زبانت را باز دارى مگر از خیر.
----------------------------------------------------------------
مشاهده دیگر مطالب مرتبط:
تفسیر سوره بلد؛ منظور از فَلا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ چیست؟
تفسیر سوره بلد؛ تشخیص خیر و شر با الهام الهی
تفسیر سوره بلد؛ کارکرد دو چشم، زبان و دو لب
تفسیر سوره بلد؛ منظور از یَقُولُ أَهْلَکْت مَالاً لُّبَداً چیست؟
تفسیر سوره بلد؛ منظور از أَ یَحْسَبُ أَن لَّمْ یَرَهُ أَحَدٌ چیست؟
تفسیر سوره بلد؛ دعوت دیگران به صبر و ترحم
تفسیر سوره بلد؛ اصحاب یمین و اصحاب مشئمة
تفسیر سوره بلد؛ منظور از فَکُّ رَقَبَةٍ چیست؟
تفسیر سوره بلد؛ منظور از ایَحْسَبُ أَن لَّن یَقْدِرَ عَلَیْهِ أَحَدٌ چیست؟
تفسیر سوره بلد؛ منظور از لَقَدْ خَلَقْنَا الانسنَ فى کَبَدٍ چیست؟
تفسیر سوره بلد؛ منظور از وَ وَالِدٍ وَ مَا وَلَدَ چیست؟
تفسیر سوره بلد؛ چند رای دیگر درباره تفسیر وَ وَالِدٍ وَ مَا وَلَدَ
تفسیر سوره بلد؛ منظور از بلد کجاست؟
تفسیر سوره بلد؛ دلداری پیامبر با وعده فتح مکه
تفسیر سوره بلد؛ خلقت انسان همراه با رنج و سختی
