(إنَّ عَلَیْنَا لَلْهُدَى - وَ إِنَّ لَنَا لَلاَخِرَةَ وَ الاُولى، آرى هدایت به عهده ما است - و دنیا و آخرت مال ما است)
علامه در این جا میگوید دو نوع هدایت وجود دارد: هدایت به معناى ارائه راه و هدایت به معناى رساندن به هدف. ایشان در جلد دوم المیزان در میان مباحث نبوت، استدلال و تبیین عقلی مسئله هدایت را آورده است. همه آن مطالب درباره هدایت به معناى ارائه طریق بود. اما هدایت به معناى رساندن به هدف از قبیل صنع و ایجاد است که مختص خداست و از امورى است که خدا حتمی کرده، بر خود واجب ساخته و در آیه زیر وعدهاش را داده است: (فَمَنِ اتَّبَعَ هُداىَ فَلا یَضِلُّ وَ لا یَشقى).
فرق بین هدایت به معناى نشان دادن راه و هدایت به معناى رساندن به هدف این شد که هدایت نخست، مستقیما کار پیامبران و امامان و سایر هدایتگران است و اثرگذاریاش منوط به اذن خداست، اما هدایت دوم چون از باب آفرینش است مستقیما کار خود خداست. البته اسباب و وسایلی که بین خداوند و مخلوقاتش در این مورد (و در همه موارد) واسطهاند بىدخالت نیستند. پس این هدایت را هم مىتوان با واسطه به غیر خدا نسبت داد. [این نوع هدایت به زبان ساده یعنی این که ایمان میآوری یا چک و لگد؟ یعنی طرف ناخواسته به سوی هدایت کشیده میشود!]
در معناى آیه مىگوییم اگر مراد از هدایت در این آیه، هدایت به معناى اول باشد، معنایش این مىشود که ما اگر این آیات را برای شما بیان مىکنیم و میفرستیم به این خاطر است که عرضه راه و رسم بندگی به عهده ماست و اگر منظور از هدایت، رساندن به هدف باشد معناى آیه چنین مىشود: اگر ما براى کسانى که انفاق مىکنند و ثواب را قبول دارند سختی را آسان و ورود به بهشت را ممکن میکنیم براى این است که این کار مربوط به صُنع و ایجاد و از باب رساندن هر مخلوقى به هدف نهایی خود است و معلوم است که این کار به عهده ماست.
=============================================
برای مشاهده ی مطالب بیشتر:
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان (آیه هفتم)
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان (آیه هفدهم)
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان (آیه هیجدهم و نوزدهم)
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان (آیه بیست و بیست و یکم)
بحث روایی آیه اول سوره لیل بر اساس تفسیر المیزان
بحث روایی آیه ی هفدهم سوره لیل
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان (آیه هشتم تا یازدهم)
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان (آیه داوزدهم و سیزدهم)
ادامه ی تفسیر آیات داوزدهم و سیزدهم سوره لیل بر اساس المیزان
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان (آیه داوزدهم)
آشنایی با سوره ی لیل
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان(آیه اول و دوم)
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان (آیه سوم)
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان (آیه چهارم)
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان (آیه پنجم و ششم)
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان (آیه چهاردهم)
تفسیر سوره لیل بر اساس المیزان (آیه پانزهم و شانزدهم)